Đoản Khúc Lam Giang hay còn gọi tên khác là Đoạn Khúc Lam Giang là một trong 3 bàn bản, điệu nhạc hay dùng nhất trong cải lương hiện nay cùng với điệu Vọng Kim Lang và Phi Vân Điệp Khúc.
Sau khi sáng tác Phi Vân Điệp Khúc (dây đào), nghệ sĩ Văn Giỏi suy nghĩ cần một bài bản dây kép để hoà điệu đủ đào đủ kép. Ký ước tuổi thơ nghe đờn ca tài tử trên sông trỗi dậy, nghệ sĩ Văn Giỏi đã sáng tác thêm Đoản Khúc Lam Giang và được sử dụng phổ biến trong cải lương cho đến bây giờ.
Cũng như Phi Vân Điệp Khúc, Đoạn Khúc Lam Giang mang tính chất buồn ảm đạm, thê lương, ngậm ngùi.
Dùng khi diễn tả tâm trạng buồn, chia ly, não nề, ...
Điệu Đoản Khúc Lam Giang gồm 31 câu nhịp đôi. Song Lang được gõ ở những nhịp chính. Thông thường khi đưa vào các bài tân cổ, vọng cổ, điệu Đoạn Khúc Lam Giang sẽ lược bỏ đi một số câu để trở thành bản rút gọn. Bản rút gọn là từ câu 1 đến nửa đầu câu 15 và từ câu 27 đến hết câu 31.
Có 2 cách dạo đầu để vào bài:
Cách 1: Dạo từ nửa đầu câu 27 đến hết câu 31.
Cách 2: Dạo từ nửa đâu câu 28 đến hết câu 31.
Ký âm cơ bản của điệu Đoạn Khúc Lam Giang:
Ghi chú:
(Phần chữ in nghiêng màu nhạt bên dưới là phần sẽ lượt bỏ để rút gọn bản Đoạn Khúc Lam Giang).
() Gõ song lang
(-) Gõ song lang ở nhịp nội
(+) Gõ song lang ở nhịp ngoại
[ ] Câu đệm (không bắt buộc)
Dạo nhạc:
Cách 1: Từ nửa đầu câu 27
[27/ ... líu xê líu công xê (xang)
28/ Xế hò hò (-) xề u xang xế xáng (u)
29/ Xế xang ù xang xế (-) xề xế xang u xáng u liu (phạn)
30/ Liu phan xàng xề liu (-) liu xề líu công xê (xàng)
31/ Xề líu hò ỳ xang xê (liu) xề liu ý xế xáng xang y (lìu). ]
Cách 2: Từ nửa đầu câu 28
[28/ ... xề u xang xế xáng (u)
29/ Xế xang ù xang xế (-) xề xế xang u xáng u liu (phạn)
30/ Liu phan xàng xề liu (-) liu xề líu công xê (xàng)
31/ Xề líu hò ỳ xang xê (liu) xề liu ý xế xáng xang y (lìu). ]
Vào bài:
01/ (Ho) xề hò y (xang)
02/ Xang xê phan líu phán (xê) phán xê xang ỳ xang xê phán (xang)
03/ Xế xang hò (xê) phan líu phan xê phán xang y (hò)
04/ U xáng u liu (phan) liu u xáng xề xề xề u (xáng)
05/ Xế xang xề xang (xừ) phàn xừ xang xê cống (xê)
06/ Xề xê líu líu công (xê) xế xang xư xề phan xàng ỳ (liu)
07/ Liu hò liu liu ý liu phan (ỳ) ỳ xang xê cống xê xang ỳ (liu)
08/ Liu xáng ý liu phan (xàng) cống xê líu công xê xàng xê
09/ Hò y xang xê xế xang y | (hò) xề hò y (xang)
10/ Xê líu (-) líu công xê xang xế xang (xê)
11/ Líu (+) xế xang y (hò) xề hò y xang (-)
12/ Xê líu công xê xang (-) xề líu líu xề (phan)
13/ Líu xề phan líu xề phan liu ý (xề) phan líu xàng xê phán (ỳ)
14/ Ỳ xang xế hò | liu ý liu ý xề xề phan líu phan líu xàng xê xàng xê phán (ỳ)
15/ Y xang ỳ xang xê hò xê xang ỳ xang (xê) xề liu u xang xế liu u xang (xế)
16/ Xáng u liu phạn liu phan xề phan liu (liu) ỳ xang xế hò hò (hò)
17/ Xê (líu) phán xê xang (ỳ)
18/ Xang xê (líu) hò (phan)
19/ Líu phan (+) líu công (xê) líu ỳ xang xê cống xê y (xề)
20/ Ý xề phan liu y xáng y hò hò (-) xíu xê líu công xê (xang)
21/ Xế hò hò (-) xề u xang xế xang (u)
22/ Xế xang ù xang xế (-) xề xế xáng u liu (phạn)
23/ Liu phan xàng xề liu (-) liu xề líu cống xê (xàng)
24/ Xê líu hò ỳ xang xê (liu) xề liu y xế xáng xang y (lìu)
25/ Liu ý xề phan líu (xàng) xê phán ỳ ỳ xang xế (hò)
26/ Liu ý liu ý xề xề phan líu phan líu (xàng) xàng xê phán xê phàn ỳ ỳ xang ỳ xang xế (hò)
27/ Xế xang ỳ xang xế xang ý liu (-) líu xê líu công xê (xang)
28/ Xế hò hò (-) xề u xang xế xáng (u)
29/ Xế xang ù xang xế (-) xề xế xang u xáng u liu (phạn)
30/ Liu phan xàng xề liu (-) liu xề líu công xê (xàng)
31/ Xề líu hò ỳ xang xê (liu) xề liu ý xế xáng xang y (lìu).
Lúc đất nước còn gót giày quân xâm lược, Bác Hồ xót xa trước cảnh nhân dân ta bị tù đày, áp bức Bến Nhà Rồng năm xưa, Bác lên tàu ra đi tìm đường cứu nước. Với đôi bàn tay cần cù sáng tạo, với tài trí cao minh, Bác đã tìm ra lẽ sống cho… muôn… người.
