Phi Vân Điệp Khúc trong cải lương vọng cổ?

Chia Sẻ 30/11/2022 21:37
Tổng quan Ký âm

Phi Vân Điệp Khúc là một trong 3 bàn bản, điệu nhạc hay dùng nhất trong cải lương hiện nay cùng với điệu Vọng Kim Lang và Đoạn Khúc Lam Giang

Nguồn gốc:

Phi Vân Điệp Khúc là sáng tác của NSUT Văn Giỏi vào khoảng năm 1976. Thời bấy giờ, các nghệ sĩ thường ca các bài bản và các điệu lý cũ, ít những bài mới. Vì vậy, NSUT Văn Giỏi khi đó suy nghĩ và sáng tác ra Phi Vân Điệp Khúc để làm phong phú thêm các điệu nhạc để hoà tấu cầm ca.

Sau khi sáng tác Phi Vân Điệp Khúc được vài tháng, NSUT Văn Giỏi tiếp tục sáng tác điệu nhạc mang tên Đoạn Khúc Lam Giang.

Tính chất:

Đoạn đầu mang tính chất não nùng, buồn thảm. Đoạn điệp khúc, cũng gọi là Phi Vân Điệp Khúc Vỹ hoặc là Phi Vân Điệp Khúc (Lớp Vỹ) lại mang tính chất ai oán.

Ứng dụng:

Dùng khi diễn tả, kể lể tâm tình oán hận. Đoạn điệp khúc của điệu này rất hay nên được sử dụng phổ biến hơn đoạn đầu. Thường kết hợp đoạn điệp khúc với Đoạn Khúc Lam Giang để tạo thành một tác phẩm mang hướng tân nhạc. Ví dụ bài Bến Sông Chờ của tác giả Mạnh Quỳnh viết lời là sự kết hơp của Đoạn Khúc Lam Giang và đoạn điệp khúc của Phi Vân Điệp Khúc.

Đoạn điệp khúc của Phi Vân Điệp Khúc còn có thể sử dụng cho những cảnh vui tươi, nhộn nhịp nhưng rất hạn chế. Vì cơ bản, tính chất của điệu này là buồn sầu, oán hận.

Cấu trúc:

Điệu Phi Vân Điệp Khúc gồm 33 câu nhịp đôi. Song Lang được gõ ở những nhịp chính. Thông thường khi đưa vào các bài tân cổ, vọng cổ, điệu Phi Vân Điệp Khúc chỉ sử dụng đoạn điệp khúc hoặc đoạn đầu, ít khi sử dụng toàn bộ bài.

Ghi chú:

( ) Gõ song lang

(-) Gõ song lang ở nhịp nội

(+) Gõ song lang ở nhịp ngoại

Ký âm cơ bản của điệu Phi Vân Điệp Khúc

01/ Ý u liu phan xàng xề (liu) liu cồng xề xang (-)

02/ Xê cống xê ỳ xang xế (hò) liu liu phan xàng (-)

03/ Xê cống xê xang ỳ (liu) [hò y xang xê cống xê (xang)

04/ Xế hò y xang xê cống xê (hò) hò y xang xê líu] xáng u liu (phan)

05/ Phan phan líu (phan) liu xề liu xề líu (phan)

06/ Liu xề líu phan xề phan (-) liu líu liu phan (xề)

07/ [Hò y xang xê líu công (xê)] liu liu phan xề phan xàng ỳ (liu)

08/ U u (-) xáng u liu phàn liu phan xề phan (liu)

09/ [Hò y xang xê líu] liu liu phan (xề) hò y xang xê líu cống (xê)

10/ Ỳ (+) cống xê (-) líu công xê xang ỳ (xang)

11/ [Xê líu công xê xang] liu liu phan (xề) hò y xang xê líu cống (xê)

12/ Ỳ (+) cống xê (-) líu cống xê ỳ xang xế (hò)

13/ Liu liu phan xàng (-) xê cống xê xang ỳ (liu)

14/ Ý u liu phạn (-) liu liu ý xề phan xàng ý (liu)

15/ [Hò y xang xê líu] líu (xang) xáng xáng xế (xang)

16/ Xế xáng u liu liu phan (xề) liu xề liu u (-)

17/ Xế xế xáng u liu phàn (liu) hò xang xê cống (xê)

18/ Xang xừ xang xê (-) xế xáng u liu phàn (xế)

19/ Phàn liu xư ý (xư) liu phan xề liu phan (liu)

20/ Hò xang xê cống xê (xàng) ý xư liu (phan)

21/ Líu xê xang ỳ (-) xê cống xê xang ỳ (liu)

Điệp khúc:

22/ [Xề liu xư y xư liu (liu) xang ỳ cống xê ỳ xề phan (liu)]

23/ Líu líu líu hò (-) líu phan xê (xàng)

24/ Xê xàng xề phan (-) líu phán xê phán xê xang (ỳ)

25/ Xang ỳ công (-) líu công xê ỳ xang xê (hò)

26/ Liu xề u (-) xáng u liu phạn liu u xáng (liu)


27/ [Xề liu xư y xư liu (liu) xang ỳ cống xê ỳ xề phan (liu)]

28/ Líu líu líu hò (-) líu phan xê (xàng)

29/ Xê xàng xề phan (-) líu phán xê phán xê xang (ỳ)

30/ Xang ỳ công (-) líu công xê ỳ xang xê (hò)

31/ Liu xề u (-) xáng u liu phạn liu u xáng (liu)


32/ Liu xề u (-) xáng u liu phạn liu u xáng (liu)

33/ Liu xề u (-) xáng u liu phạn liu u xáng (liu)


Nghe giai điệu
Điệu nhạc Phi Vân Điệp Khúc

Phi Vân Điệp Khúc Trong tác phẩm Vụ Án Mã Ngưu - Đào Vũ Thanh

Phi Vân Điệp Khúc Trong tác phẩm Người Tình Không Đến - Ngọc Châu

Phi Vân Điệp Khúc Trong tác phẩm Cung Đàn Nước Mắt (Phi Vân Điệp Khúc) - Giáng Tâm


Thảo Luận
Avatar User
Nguyễn huỳnh Lê 1 năm trước
Chân thành cám ơn Quý Trang đã đăng lên những bài viết hữu ích dành cho giới yêu thích cải lương vọng cổ .Rất mong Quý Trang đóng góp nhiều hơn nữa ,xin cám ơn
Nhập Bình Luận
Hãy nhớ bình luận nội dung tôn trọng người khác và tuân thủ điều khoản của chúng tôi.

Các tác phẩm có Phi Vân Điệp Khúc (51 tác phẩm)
Avatar

Vu lan lấp lánh trăng vàng, buồn thương nhớ mẹ hai hàng lệ rơi. Nhớ lắm vu lan, khóe mắt con lệ tràn. Ôi nhớ thương vô vàn, lòng thầm nhớ thương mẹ cha. Đã qua mấy thu lá vàng, lòng càng nhớ thương nhiều hơn.

Avatar

Xuân đã về sao lòng tôi trống trải. Hoa mai vàng khoe sắc đón chào xuân. Ngọn gió chiều cứ nhẹ thổi bâng khuâng, làm thấm lạnh cõi lòng người xa xứ. Tôi trở về quê sau bao ngày dài xa cách, ngọn gió đông ơi xin đừng làm lòng tôi thêm tê tái khi bước chân xưa về thăm lại mái… gia… đình.

Avatar

Đã lâu lắm rồi tôi mới về thăm xóm nhỏ, thăm cánh đồng năng mọc mênh mông, nơi đây ngày xưa nước phèn chua lúa không mọc, nay thăm lại cánh đồng đầy vết tích chiến… tranh. Thời gian lặng lẽ trôi nhanh cứ ngỡ như là giấc mộng. Xuân đến hè sang thu qua đông lại mới độc lập đây mà đã hơn ba chục… năm… rồi.

Avatar

Đêm nằm trăn trở bâng khuâng. Gọi tên em mãi âm thầm nhớ mong. Giờ đây em đã theo chồng. Bỏ quên một trái tim hồng xót xa. Ôi tất cả đã vùi chôn thao thức với cô đơn anh ngồi ôm kỷ niệm. Em đã về đâu giữa trời hoàng hôn tím để một mình anh chết lịm với… thương… sầu.

Avatar

Tàu rời bến đưa tôi về Phú Quốc. Sóng biển nhấp nhô vui đón khách du hành. Thẳng đường tàu nhẹ lướt nhanh, Biển thẳm trong xanh, tôi nghe rạo rực trong lòng. Phú Quốc lặng yên giữa hoàng hôn nhạt nắng. Sánh bước bên nhau dọc dài theo bãi cát, sóng biển êm êm khúc nhạc… ru… tình.

Avatar

Thắp nén hương tưởng niệm, tôi thành tâm kính dâng. Một nén nhang trầm, hương khói lặng thầm. Người đi về cõi xa xăm, dường như trở lại sống cùng quê hương theo tháng năm. Dường như em, theo hương khói quay về. Bao nhiêu kỷ niệm trào dâng theo bóng em. Chợt nghe tiếng chèo khua trên dòng sông Cái Lớn. Con nước lớn ròng trôi xuôi theo từng ngọn sóng, chạnh nhớ về em người con gái… anh…hùng.

Avatar

Ngày ba mươi tháng… tư. Cả miền nam hoàn toàn giải phóng. Bao gia đình trở về quê cũ. Chặt cây rừng dựng lại mái nhà xưa. Dù năm tháng có vội vã đi qua. Nhưng chiến dịch Hồ Chí Minh mùa xuân đại thắng của nhân dân ta còn vang vọng mãi… muôn… đời.


Xem các bài bản khác
Vọng Cổ (Câu 1)
28,159 lượt xem
Vọng Cổ (Câu 6)
22,194 lượt xem
Vọng Cổ (Câu 5)
17,034 lượt xem
Vọng Cổ (Câu 2)
15,059 lượt xem
Tân Nhạc
14,806 lượt xem
Đoạn Khúc Lam Giang
12,858 lượt xem
Vọng Kim Lang
11,496 lượt xem
Trăng Thu Dạ Khúc
9,568 lượt xem
Nói Lối
9,513 lượt xem
Văn Thiên Tường
9,200 lượt xem
Lý Con Sáo
7,136 lượt xem
Vọng Cổ (Câu 4)
6,299 lượt xem
Phụng Hoàng
6,101 lượt xem
Nam Ai
5,050 lượt xem
Lý Cái Mơn
4,803 lượt xem
Thơ
4,457 lượt xem
Lý Trăng Soi
3,296 lượt xem
Lý Sâm Thương
3,090 lượt xem
Ngựa Ô Nam
2,942 lượt xem
Diễn / Nói
2,752 lượt xem